VẪN BÀI BẢN CŨ

Hà Nhân

Sau nhiều tháng trời lên tiếng đòi hỏi tự do tôn giáo, cuối cùng Linh Mục Nguyễn Văn Lý đã bị Công An Thừa Thiên bắt giam. Thi hành việc bắt giam theo thủ tục được áp dụng trong nửa thế kỷ qua, các viên chức Công An CSVN đã điều động khoảng 600 công an võ trang canh giữ các đầu mối đi lại trong giáo xứ An Truyền để tiến hành việc bắt giữ. Cha Lý bị buộc tội có hành động chống chế độ trong thời gian đang bị quản chế theo quy định của chính quyền CSVN về việc chấp hành "biện pháp hành chánh" áp dụng cho cha từ tháng 2 năm nay. Biện pháp này dùng để giam giữ những phần tử chống chế độ ở nhà họ mà không cần đưa ra tòa, dù là thứ tòa "gật" và "dỏm" như những cái gọi là "tòa án nhân dân" của chế độ này.

Nhận xét đầu tiên là CSVN đã phải dùng đến lực lượng công an cấp tiểu đoàn để bắt giữ một linh mục chân yếu tay mềm không có một tấc sắt phòng thân. Hành động này cho thấy chính quyền CSVN thực sự lo ngại phản ứng của giáo dân không những ở giáo xứ An Truyền mà còn ở cả Nguyệt Biều, nơi cha Lý lãnh đạo tinh thần trước đây ít tháng. Chính quyền CSVN đã đem công an đến chận trước tại cả hai nơi nói trên và theo một vài nguồn tin, công an đã đánh đập những giáo dân toan tập họp để về tận Huế biểu tình đòi hỏi phóng thích cha Lý.

Cha Lý bị bắt vào lúc ở Hoa Kỳ đang diễn ra các phiên nghe trần thuật về tự do tôn giáo ở Việt Nam do một số dân biểu có uy thế của Hạ Viện Hoa Kỳ triệu tập. Nhiều đại biểu người Việt của các tôn giáo thuyết trình. Riêng cha Lý đã gửi một bản trần thuật đến ủy hội do Mục Sư Kiều Tuấn Nam đại diện trình bầy. Kết quả được coi là khả quan. Nhóm dân biểu đã khuyến cáo chính phủ Mỹ nên có các hành động thích đáng với tình hình tôn giáo bị áp bức ở Việt Nam. Bản trần thuật của Cha Lý đưa ra nhiều bằng chứng và lập luận rất hữu lý.

Khuynh hướng của các tổ chức chính trị và tôn giáo Việt Nam ở hải ngoại là yêu cầu Hoa Kỳ ngưng phê chuẩn hiệp định thương mại song phương để buộc CSVN chấp nhận tự do tôn giáo. Ðây là vấn đề then chốt. Sau những dè dặt, e ngại và nghi ngờ, cuối cùng CSVN đã ký hiệp định này. Nhưng nay chính quyền Bush có vẻ muốn đình hoãn vô hạn định việc phê chuẩn, khiến Hà Nội rất bực tức. Rất có thể Hà Nội muốn tỏ rõ sự phẫn nộ đối với Hoa Thịnh Ðốn bằng cách hành động ngang ngược thách thức với Hoa Kỳ chăng?

Nếu liên kết với những hành động vũ phu của Hà Nội sau ngày đại hội đảng, người ta có thể cho rằng việc bắt giam Cha Lý chỉ là một phần của âm mưu rộng lớn do Hà Nội vạch ra nhằm trấn áp các lực lượng chống chế độ CSVN. Từ sau ngày 30/4/75, chưa bao giờ CSVN lại lâm vào tình trạng bối rối, lúng túng về chính trị và trật tự trị an trong nước như từ năm ngoái đến nay.

Những hy vọng hão huyền cho rằng với Nông Ðức Mạnh lên chức tổng bí thư tình hình sẽ nhẹ nhàng, cởi mở hơn, chưa kéo dài quá một tuần lễ đã xẩy ra những biến cố chứng minh ngược lại.

Ngoài vụ Cha Lý bị bắt, chế độ CSVN còn siết chặt vòng vây quanh nhà cụ Lê Quang Liêm, nhà lãnh đạo và tiếng nói của Phật Giáo Hòa Hảo. Bất cứ ai ra vào nhà cụ đều bị hỏi han rắc rối. Cụ Liêm cùng cụ bà và con cháu không được phép rời khỏi nhà dù là để đi chữa bệnh. Cùng lúc, một số nhân sĩ Hòa Hảo như các ông Trương Văn Ðức và Hồ Văn Trọng bị tuyên án tù về tội đòi hỏi tự do tôn giáo.

Còn Hòa Thượng Thích Quang Ðộ thì tuần qua, liên tiếp bị mời ra ban Công An phường để "làm việc" trong khi thiền viện nơi ngài trụ trì bị bao vây canh chừng rất ngặt nghèo. Theo tin từ Sài Gòn được loan tải ở nước ngoài, Thầy Quảng Ðộ tỏ ra đường hoàng, kẻ cả trong cung cách ngài trả lời các viên chức CSVN và khẳng định đến tháng 6/2001sẽ cùng phật tử đi Quảng Ngãi rước thầy Huyền Quang về Sài Gòn. Việc này nếu diễn ra sẽ là một cuộc thử sức cụ thể và có thể dẫn đến những vụ đụng độ võ lực với khả năng gây dư luận sôi sục rộng lớn. Phật tử và tăng ni Việt Nam có thể sẽ hứa hẹn những hành động ngoạn mục trong thời gian tới đây.

Có lẽ cũng nhằm mục đích răn đe hù dọa phe đối lập, Hà Nội cho đem ra xét xử 37 người Việt hầu hết cư trú ở Cam Bốt về tội phá hoại, khủng bố, âm mưu lật đổ chế độ Cộng Sản. Hà Nội buộc tội nhóm này như là những phần tử của tổ chức có tên Chính Phủ Cách Mạng Việt Nam Tự Do.

Riêng vụ Cha Lý bị bắt giam đã làm bùng lên những cuộc phản kháng lên án Hà Nội ở mọi nơi có đông người Việt chống Cộng sinh sống. Trong cộng đồng người Việt ở nước ngoài, một phần ủng hộ cha Lý, một phần khác tỏ ra nghi ngại mục đích thực sự của Cha Lý khi đơn thương độc mã chống lại CSVN trước sự im lặng khó hiểu của giáo quyền Thiên Chúa Giáo. Nhưng nói chung, hành động của Cha Lý được nhiều người tán thưởng vì họ nghĩ rằng những ai ở trong nước dám đứng lên chống lại nhà cầm quyền CSVN một cách công khai và lớn tiếng đều nên được ủng hộ tích cực.

Phụ Tá Ngoại Trưởng Mỹ Kelly khi thăm Hà Nội cuối tuần trước có đặt vấn đề với chính quyền CSVN trong khi Ðại Sứ Mỹ cũng bày tỏ quan tâm đối với việc cha Lý bị bắt giam. Ngoài ra, phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Mỹ cũng đã lên tiếng yêu cầu nhà cầm quyền Hà Nội phóng thích Cha Lý.

Trước phản ứng của thế giới, Hà Nội không thể làm ngơ. Nhưng lời giải thích theo khuôn mẫu định sẵn của chế độ CSVN về vụ bắt giữ Cha Lý không làm ai thấy lạ lùng. Theo lý thuyết, CSVN nói họ cho tự do tín ngưỡng, nghĩa là ai muốn tin gì thì tin. Dĩ nhiên là thế, vì không có thứ công an nào kiểm soát được tư tưởng con người. Nhưng theo CSVN, tôn giáo là khí cụ thực hiện giáo lý nên phải bị kiểm soát vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến ổn định xã hội.

Nhiều hành vi nhằm phụng vụ đức tin, bất cứ theo tôn giáo nào, đều bị Cộng Sản cho là có hại cho "trật tự trị an," là "vi phạm an ninh quốc gia, phá hoại khối đoàn kết dân tộc, lạm dụng tự do dân chủ..." Nói chung đối với chính quyền CSVN, mọi hành động có tính cách tôn giáo mà chế độ thấy bất lợi cho mình đều bị gán cho là vi phạm hình sự. Vì thế Hà Nội luôn luôn quai mồm ra mà cãi rằng trong nhà tù của họ chỉ có tù hình sự mà không có tù chính trị hay tù nhân của lương tâm.

Cục bướu độc ung thư trong cái cơ thể tuy bề ngoài có vẻ hùng hổ, hung hăng nhưng bề trong lục phủ ngũ tạng đã rệu rạo, đang lan dần ra và hậu quả chắc chắn là cái chết của con bệnh. Ðặc biệt nhức nhối cho Hà Nội là hiệp định thương mại nếu bị thực sự gắn liền với tự do tôn giáo, con đường cải cách kinh tế của Hà Nội sẽ chuốc lấy những hậu quả nghiêm trọng. Không làm theo yêu sách của Mỹ thì đừng hòng lấy được một đồng xu lợi lộc thương mại từ phía Mỹ. Mà làm theo sẽ khiến chế độ không còn có thể giữ được chút sĩ diện hão gọi là "chủ quyền."

Con đường hiện tại mà Hà Nội đang dọ dẫm còn nhiều chông gai, đáng kể là chông gai do chính tay Hà Nội tung ra. Nhưng trước sau vụ nhân quyền và tôn giáo sẽ được giải quyết lần lần.

Một số người quan tâm đến thời sự cho rằng những vụ bắt bớ, quản thúc, quấy nhiễu các tu sĩ là một kế sách cũ rích của CSVN. Lúc nào Hà Nội cũng giữ trong các trại giam một số tù chính trị làm "khối dự trữ." Mỗi khi muốn tỏ ra chế độ của mình biết phục thiện, có cải tiến thành tích nhân quyền, hoặc để đáp ứng áp lực và những lời kêu gọi quốc tế, Hà Nội lại phóng thích một số tù nhân chính trị trong khối dự trữ này để rửa ráy bộ mặt của họ cho sạch sẽ vệ sinh, bớt gian ác, ra điều nhân đạo. Miễn sao họ có thể làm cho áp lực dư luận bên ngoài nhẹ bớt.

Có thể Hà Nội nghĩ rằng nhân lúc bối rối vì những biến cố ở Cao Nguyên Trung Việt và các vụ rắc rối khác gây ra do Cha Lý, cụ Liêm, khối tín đồ các tôn giáo, đã lỡ thì cho nó lỡ luôn. Bắt cha Lý hoặc thêm vài người chống đối khác, đưa ra tòa giáng cho một án tù nặng nề, rồi ít lâu sau phóng thích theo lời xin xỏ của một số nhân sĩ và tổ chức quốc tế để lấy tiếng tốt, là bài vở sở trường của chế độ CSVN mà ai cũng biết.

Tuy nhiên nhiều ký giả, phái viên Tây Phương có mắt có tay mà bộ não quá nhỏ vẫn bị xảo thuật tuyên truyền rẻ tiền nói trên của CSVN lừa dối. Ðó mới chính là đại họa của nền văn minh hiện đại.

 Hà Nhân