30-04-2001 tại Phoenix, Arizona,

Khánh Thành Kỳ Đài VN Tự Do

Phoenix, AZ (VANN) - Đánh dấu mốc điểm 26 năm chiến tranh Việt Nam chấm dứt và toàn cõi đất nước bị nhuộm đỏ, người Việt đang định cư tại tiểu bang Arizona đã trọng thể tổ chức buổi lễ khánh thành kỳ đài Việt Nam Tự Do, tại trung tâm thành phố Phoenix, thủ phủ của tiểu bang Arizona vào ngày thứ Bảy 29 tháng 04 vừa qua.

"Chúng tôi đã chiến đấu và hy sinh vì lá cờ Việt Nam tự do .. Do đó, chúng tôi đã hợp tác và tranh đấu cùng với cộng đồng Việt Nam để lá cờ vàng 3 sọc đỏ hiện hữu vinh viễn tại đài Tưởng Niệm Cựu Chiến Binh Arizona và tôi rất cảm động trước giây phút này". Đó là cảm nghi của anh Craig Borsheim, một cựu quân nhân Hải Quân, đã thi hành nghia vụ tại Đà Nẵng, vào năm 69-71.

Kỳ đài Việt Nam Tự Do tọa lạc trong khuôn viên đài Tưởng Niệm Cựu Quân Nhân Hoa Kỳ tham chiến tại Việt Nam (Đài Tưởng Niệm), trước mặt dinh Thống Đốc Tiểu Bang. Tưởng cung cần nhắc lại, Đài Tưởng Niệm đuợc thực hiện vào năm 1985 và khánh thành bởi Thống Tướng Westmoreland. Kiến trúc ban đầu của đài tưởng niệm là 10 bảng đồng đặt theo hình vòng cung ghi khắc tên của 630 quân nhân Hoa-Kỳ sinh trưởng tại tiểu bang Arizona đã hy sinh trong cuộc chiến VN từ năm 1959 đến 1975. Bên phải của Đài Tưởng Niệm là pho tượng đồng ghi tạc hình ảnh 2 chiến binh HK đang vực dây một thương binh. Từ đó hàng năm, đây là nơi người Việt tị nạn cùng với các cưụ quân nhân Hoa-Kỳ sát cánh nhau tham dự lễ tưởng niệm Chiến Si Trận Vong, ngày Cựu Chiến Binh và ngày 30-04. Lúc đó Đài Tưởng Niệm chỉ có một kỳ đài duy nhất. Chỉ vào dịp 30-04, lá cờ vàng ba sọc đỏ thân yêu mới đuợc treo trong lúc cử hành lễ tưởng niệm nằm dưới cờ Hoa Kỳ và cờ hiệu Quân Nhân Mỹ Mất Tích & Tù Nhân Chiến Tranh (MIA-POW) trên cùng một trụ cờ. Do đó, thời điểm 30/04 năm nay đánh dấu một thành quả đầy ý nghia đối với đồng bào tị nạn CS tại Arizona: lá cờ Việt Nam của người Việt Quốc Gia từ đây đuợc treo trên một kỳ đài riêng, vinh viễn tung bay trong bầu trời tự Do.

Từ 11 giờ sáng, khoảng một ngàn người đã tề tụ tại công viên nơi Đài Tưởng Niệm. Ngoài đồng bào Việt Nam cư ngụ Taị Arizona, còn có nhiều cưụ quân Nhân Việt Nam Cộng Hòa thuộc nhiều binh chủng khác nhau từ California và đạị diện công đồng VN từ các vùng phụ cận như California và Texas đã đến để cùng trân trọng chia xẻ ngày vui nàỵ Về phía Hoa Kỳ, đa số người tham dự là các cưụ chiến binh và gia đình thân nhân cùng một số giới chức dân cử. Giữa những hàng cờ Hoa Kỳ & Việt Nam Tự Do tung bay dưới ánh nắng Phoenix trong xanh rực rỡ, những người chiến binh Việt Mỹ đã ôm chầm lấy nhau trong niềm vui hội ngộ, xen lẫn nỗi bùi ngùi khi cùng nhắc đến những ngày chinh chiến ... Đúng một giờ trưa, nghi lễ bắt đầu với những toán quốc quân kỳ Mỹ Việt đủ mọi binh chủng diễn hành vào khuôn viên trung tâm đài Tưởng Niệm trong điệu nhạc hùng tráng của ban quân nhạc Hoa Kỳ. Sau phần nghi thức tạ ơn và mặc niệm cử hành trang nghiêm bởi vị Tuyên Uý Hoa Kỳ và Thượng Tọa Thích Chân Tôn, là lễ thượng kỳ mà mọi người tham dự chờ đợi. Trong lúc ban quân nhạc Hoa Kỳ trổi quốc thiều Việt Nam và người Việt đồng ca bài quốc ca, "Này công dân ơi đứng lên ...", trong niềm cảm động nghẹn ngào, lá cờ vàng ba sọc đỏ đuợc từ từ kéo lên lồng lộng bay trong gió. Sau đó là cờ tiểu bang California và cuối cùng là cờ Liên Bang Hoa Kỳ và POW-MIA trên ba cột cờ sừng sững song đôị Đặc biệt dưới chân cờ VN Quốc Gia là hai tấm bảng đồng bằng Anh & Việt Ngữ với nội dung "...Thành kính tri ân các Anh Hùng, Liệt Nữ cùng tất cả Quân, Cán, Chính VNCH, Hoa Kỳ và các quốc gia đồng minh đã hy sinh chiến đấu để bảo vệ Chính Nghia Quốc Gia & Lý Tưởng Tự Do cho dân tộc VN". Trong dịp này, hội Cưụ Chiến Binh Hoa Kỳ cung khánh thành phần tu bổ của của đài Tưởng Niệm. Đó là bản đồ VN khắc trên lối vào trung tâm của Đài Tưởng Niệm với những địa danh ghi lại những chiến trận ác liệt trong cuộc chiến VN cùng với những tấm bảng đồng tại trung tâm của đài với những mốc điểm lịch sử liên quan đến sự tham chiến của Hoa Kỳ tại Việt Nam từ năm 49 dến 75. Trong dịp này, ông Bộ Trưởng đặc trách Cựu Chiến Binh Hoa Kỳ tiểu bang Arizona đã thay mặt chính phủ tiểu bang long trọng đọc tuyên ngôn chọn ngày 29/04 hàng năm là ngày "Tưởng Nhớ Chiến Tranh Việt Nam". Sau đó ông chủ tịch Cộng Đồng Người Việt Quốc Gia Arizona (CĐNVQGAZ) đã đại diện công đồng Việt Nam đặt vòng hoa tri ân Chiến Si VNCH & Đồng Minh bên cạnh bức tượng đồng chiến binh Hoa Kỳ. Đặc biệt trong phần kết thúc, ban quân nhạc Hoa Kỳ đã hoà tấu bài "Cờ Bay" trong lúc đồng bào cùng cất tiếng ca để cùng mang niềm mong ước một ngày cờ vàng sớm tung bay trên chính quê hương mình.

Đuợc biết, hiện có khoảng 15 ngàn người Việt sinh sống tại "Thung Lung Mặt Trời" Phoenix và vùng phụ cận, trong đó vào khoảng 10 ngàn người đang định cư tại trung tâm thành phố Phoenix. 30-04 năm 2001 cung đánh dấu 26 năm cộng đồng người Việt tại Arizona đuợc gầy dựng từ những ngày đầu bỡ ngỡ vào năm 75, với nhiều cố gắng tương trợ dắt dìu nhau khởi đầu cho cuộc mới; cho đến sự hình thành cơ chế cộng đồng cùng những cố gắng liên tục để đóng góp vào sự phúc lợi thành phố, phổ biến văn hóa, lịch sử VN với cộng đồng người bản xứ. Bên cạnh đó, nỗ lực liên tục của người Việt nơi đây là sự bảo vệ và tranh đấu cho lý tưởng tự do, làm sáng tỏ quan điểm quốc gia và sự hiện hữu của tập thể người Việt. Cung vì thế mà nơi nào có sinh hoạt người Việt, nơi đó lá cờ vàng thân yêu tung bay. Cờ Việt Nam Tự Do tại Arizona đã đuợc hiện diện trong những cuộc diễn hành tại thành phố Phoenix, các em Hướng Đạo Việt Nam đã hãnh diện mang lá cờ vàng sát cánh cung với trên 20 quốc qia trong nghi lễ rước cờ trong ngày lễ hội các sắc tộc, một ngày truyền thống đuợc tổ chức vào mùa Lễ Tạ Ơn hàng năm....

Việc kỳ đài VN Quốc Gia đuợc dựng lên năm nay không phải là thành quả tranh đấu đầu tiên đối với tập thể người Việt tị nạn vùng Phoenix. Đồng bào ở đây còn nhớ sau khi Đài Tưởng Niệm đuợc thành lập vào năm 1985, một dự án xây dựng đài tưởng niệm khác đuợc đệ trình lên chính phủ tiểu bang Arizona bởi một cựu quân nhân thân cộng Hoa-Kỳ tên Terry Chokes, dưới sự tài trợ và hậu thuẩn của Jane Fonda. Đài tưởng niệm này dự định sẽ tọa lạc trên một vùng đất mua sẵn nằm cạnh xa lộ liên bang số 10, ngoại ô thành phố Phoenix hướng về California với mục đích tuyên xưng những người đóng góp cho sự "chiến thắng" chiến tranh VN và sẽ treo cờ CSVN cùng với cờ Hoa-Kỳ. Cộng đồng người Việt tị nạn đã vận động và tranh đấu quyết liệt trong suốt 2 năm với chính phủ Arizona để phủ quyết dư án này. Cuối cùng, dự án này đã phải hủy bỏ.

Một người phát biểu trẻ tuổi nhất trong buổi lễ khánh thành kỳ đài, anh Đỗ Vinh Bảo, 26 tuổi, hiện là một quân nhân trừ bị Hải Quân Hoa Kỳ đã lên tiếng cùng quan khách rằng anh gia nhập quân đội Hoa Kỳ để thể hiện sư tri ân với thế hệ cha anh VN & quốc gia Hoa-Kỳ đã bảo vệ để anh đuợc trưởng thành trong tư do. Được biết thân phụ của anh là cựu si quan Pháo Binh Quân Lực VNCH. Đuợc hỏi cảm nghỉ về giây phút thượng cờ VN Quốc Gia tại buổi lễ, anh Phạm Văn Sinh, một cựu quân nhân Hải Quân chia xẻ trong niềm xúc cảm "Sau ngày mất nước, tôi đã có 2 lần không cầm đuợc nước mắt trong đời. Lần đầu khi chúng tôi trên đuờng di tản đến Subic Bay, phải hạ lá cờ quốc gia trên hạm đội PLT và 26 năm sau, hôm nay đuợc đứng chào lá cờ vàng thân yêu tung bay trong vùng trời tự do".... Dưới cơn nắng gay gắt ban trưa của vòm trời Phoenix, bóng của kỳ đài VN Quốc Gia đổ lên nền đất của Đài Tưởng Niệm tạo thành một vệt mát nhỏ nhoị Có lẽ đây là bóng mát của người tị nạn VN nuôi dưỡng sự thuỷ chung cho niềm mơ ước một quê hương thực sự an bình, cho tinh thần phấn đấu liên tục, kiên trì trước những công phá khắc nghiệt của thời gian, của thờ ơ, vô tình, của dèm pha, ngộ nhận và từ những kế hoạch tinh vi của bộ máy cầm quyền CSVN... Nhưng cũng với thời gian, sự thủy chung và tinh thần kiên trì này sẽ là một trong những yếu tố quyết định cho cuộc đấu tranh tự do, dân chủ vẫn còn đang tiếp diễn...

Nguyên Thắng tường trình từ Phoenix, Arizona - 30 tháng 4 năm 2000.